وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلَائِکَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِیسَ أَبَى وَاسْتَکْبَرَ وَکَانَ مِنَ الْکَافِرِینَ
می فرماید:
هنگامی که به ملائکه گفتیم به آدم سجده کنید،
"فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِیسَ"
همه به جز ابلیس به آدم سجده کردند.
پس ابلیس هم جزء ملائکه بود.
این سجده نکردن همان استکباری است که به صورت" مَنمیّت "در بشر جاری است و باعث هبوط میشود یعنی ما از دنیا پایینتر هم داریم دنیا دَنیّ است
و این هبوط محدود به نزول از آسمان چهارم به دنیا نیست و درجات پایینتری تا اسفل السافلین هم وجود دارد.
که انسان میتواند تا آن مرحله هم نزول کند. نکته مهمی که باید به آن توجه شود این است که سجده در عرش یا بهشت یا سماوات چگونه بوده است؟
آیا زمینی بود که سر را بر زمین قرار دهند؟
و یا اینکه آیا ملائک مثل انسان اعضای بدن دارند؟
پاسخ این است که سجده نوعی تسلیم است هر وقت انسان تسلیمی محض را در برابر خداوند اجرا کرده سجده به جا آورده است و در این هنگام است که
" سَبَّحَ" اتفاق میافتد. سَبَّحَ یعنی غوطه ورشدن.
مانند یک تکه چوب که همراه آب رودخانه به همه جا میرود. اگر معنی" سَجَدوا"را فقط سرگذاشتن بر مُهر بدانیم به" سَبَّحَ "نمی رسیم. سجده آخرین مرحله قرب خداوند است. همانگونه که خداوند در سوره علق می فرماید: سجده کنید تا تقرب پیدا کنید.
زیرا در سجده تسلیمی محض و در اختیار خداوند قرار گرفتن بطور کامل مستتر است. اگر انسان سرپیچی از فرمان های خدا کند
کارما درست کرده و تجلیّات الهی را دریافت نمیکند و نمیتواند تسلیم شود.
همانگونه که وقتی ابلیس سرپیچی کرد و از کافران شد از درگاه خداوند رانده شد.
تا قبل از این، برای اشاره به آدم و زوجش نه آدم و همسرش از ضمایر اشاره دو تایی (هما) استفاده شده ولی بعد از این که با شیطان ممزوج شد از ضمایر اشاره جمع (هم) برای آنها استفاده شد و انسان باید جستجو کند و ابلیس یا شیطان یا نفس امّاره خود را پیدا کرده و آن را طرد کند تا بتواند تجلیّات الهی را دریافت کرده و سجده واقعی به جا آورد و سَبَّحَ را درک کند.
سوره+بقره+آیه+34
سَبَّح
سجده
تسلیم
استکبار
شیطان
NT
PM
002034